Wat wil ik kwijt over mezelf?
Over confrontaties vanuit de achterdocht en de waan
Er zijn in de alledaagse communicatie momenten die me uit
mijn evenwicht kunnen brengen. Scherpe reacties op wat ik heb gezegd kunnen nog lang door mijn hoofd spoken. Voor je het weet beschuldig je de ander van iets waar hij of zij zich helemaal niet bewust van is. En die beschuldiging gaat hij of zij zien als een bevestiging van datgene wat ik zo graag verborgen had willen houden.
Al snel kan de geheel eigen en niet gecheckte interpretatie van de situatie verlammend werken voor verder contact. Hoe kan ik bij een volgend ontmoeting de achterdocht ontwapenen?
Een voorbeeld:
Al enige tijd heb je het gevoel dat er informatie over jou doorgegeven wordt in de buurt, waar je geen weet van hebt en ook geen grip op
hebt. Je bent bang dat je als ‘psychiatrische patiënt’ bekend staat.
Je maakt een praatje met een buurman, die erg opdringerig informeert naar je werksituatie. Je hebt wel eens door laten schemeren dat je in een buurthuis werkt. Maar je hebt er niet bij verteld dat het vrijwilligerswerk is.
De buurman wil exact weten wat je doet, hoeveel uur en wat je verdient. En hij heeft ook vragen over je opleiding.
Je wilt zelf liever wat op de vlakte blijven omdat veel antwoorden op de vragen een voorgeschiedenis in de psychiatrie duidelijk maken.
Op een gegeven moment reageer je als hij maar blijft doorvragen met: ‘Dat gaat je verder niet aan!’ De buurman schrikt van het plots agressief de grens trekken en stamelt wat over gezonde interesse. Abrupt draait hij zich om en vertrekt.
Je weet plots zeker dat dit voorval nog gevolgen heeft. Want de buurman zal tegen andere buurtgenoten vertellen over je plotse, agressieve reactie. Je gevoel dat er over je gesproken wordt is nu heel sterk. De buitenwereld wordt steeds vijandiger in je beleving.
Een ervaringsdeskundige vertelt:
‘Zelf laat ik de beoordeling van mijn gedrag gewoon gebeuren. Ik weet dat het weinig zin heeft me te verzetten tegen het gevoel ‘buiten de orde’ te zijn. Dat heb ik al sinds de eerste herinnering uit mijn jeugd. Als ik merk dat ik met mijn achterdocht grandioos
over de grens van de gesprekspartner ben gegaan, probeer ik er een grapje van te maken.’
‘Grenzen aangeven in wat ik kwijt wil over mezelf is lastig. Zeker voor mensen met een ervaring in de psychiatrie is dit extra moeilijk. Want tijdens een behandeling in een kliniek word je gestimuleerd zoveel mogelijk over jezelf bloot te geven. Dat veroorzaakt wel eens misverstanden. Want mijn buurman wil heel andere dingen van mij weten dan een hulpverlener of een lotgenoot.’
‘Zelf de grens aangeven wat je over jezelf kwijt wil, is iets wat ik al doende heb geleerd. Ga het gesprek aan en vertel niet meer of minder dan jij kwijt wilt.’
‘De beste tip die ik ooit kreeg over grenzen stellen is: Wees eerlijk. Als ik iets vervelend vind, zeg ik het ook gewoon. Trek daar de grens.’
Dit artikel is tot
stand gekomen met de hulp van ervaringsdeskundigen van Anoiksis.
|