 |
Boekentips
Om jou en je naasten daarbij een beetje verder te helpen zijn er legio boeken over omgaan met schizofrenie op de markt verschenen.
 “De schok van de val”
Auteur: Nathan Filer
ISBN ISBN 978 90 414 2233 0
Uitgever: Ambo|Anthos. Prijs € 19,95
De hoofdpersoon in Nathan Filers roman, Matthew Homes, is negentien en heeft schizofrenie. In het psychiatrisch ziekenhuis waar hij is opgenomen, houdt hij een dagboek bij. Daarin schrijft hij over de gebeurtenissen in zijn verleden en alle verwikkelingen die langzaam tot zijn ziekte en opname hebben geleid. Wanneer Matthew negen jaar is, overlijdt zijn broer Simon door een noodlottig ongeluk. Simon leed aan het syndroom van Down en was voor Matthew een bijzondere broer. Zijn verlies valt Matthew zwaar, vooral omdat hij zichzelf schuldig acht aan Simons dood. Hij krijgt nadien thuisonderwijs door zijn moeder, die hem overmatig beschermt. Uiteindelijk mag hij weer naar school, maar daar vertoont Matthew steeds vaker wangedrag. Hij blowt veel met zijn vriend Jacob, met wie hij al op zeventienjarige leeftijd gaat samenwonen. Onder invloed van drugs, eenzaamheid en schuldgevoelens, krijgt Matthew waanbeelden waarin Simon zich aan hem openbaart. Een psychose voert Matthew terug naar de plaats van het fatale ongeval, waar hij door een toevallige ontmoeting een soort catharsis beleeft.
Filer, die zelf in de GGZ werkt, weet Matthew precies de juiste toon en stem te geven. Treffend beschrijft hij hoe het er aan toe gaat. De dagelijkse routine, de verpleegkundigen in hun hok, de omgang met andere patiënten en de medicijnverstrekking. De hoofdpersoon vertelt zijn verhaal in warrige flarden. Toch draagt die warrigheid bij aan de authenticiteit van de roman, die uitstekend geschreven, ontroerend en humoristisch is.
|
 “Om adem te kunnen halen”
Auteur: Christine Otten
Nederlands - Hardcover
Uitgever: Atlas Contact, ISBN 9789025435820. Prijs € 18,95
Een telefoontje op zijn tachtigste verjaardag is het eerste contact in jaren tussen Christine Otten en haar vader. Decennialang is hij dan al opgenomen in een psychiatrische inrichting. Gebeurtenissen in Ottens leven sporen haar schoorvoetend aan tot hernieuwd contact, zelfinzicht en kennis van haar vaders levensloop. In haar autobiografische roman Om adem te kunnen halen, beschrijft Christine Otten die langzame weg naar toenadering.
|
 “Keerpunt, van psychose naar herstel”
Auteur: Bart de Ruijter
Te bestellen via www.ypsilon.org/webwinkel 
Twee jongens groeien samen op in een dorp in Brabant. Ze liggen samen in de box, gaan samen naar school, sporten en maken de buurt onveilig. Gewone jongens. De een wordt psychiater en bij de ander gaat er iets grondig mis. Hij krijgt een ernstige psychiatrische ziekte, schizofrenie!
Bart de Ruijter is ‘de ander’. Hij schreef het boek, ‘Keerpunt’ en “kwam er bovenop, alhoewel zijn aandoening voortduurt”.
De Ruijter ziet kans om inzicht te geven in praktisch alle aspecten van de ziekte en biedt uit eigen ervaring methodes aan om met de nare symptomen om te gaan, om nog zoveel mogelijk van het leven te kunnen maken.
|
 “Meermin: portretten van mijn psychosen”
Auteur: Meike Jansen
ISBN 9789491446023
Uitgeverij Xanten. Prijs: € 10,95
Meike Jansen belandt tijdens een reis naar het muziekfestival Sziget in Boedapest, in een psychose. Die ze overigens zo niet benoemt, want ‘met haar is niets aan de hand’. Ja, iedereen kijkt naar en praat over haar en haar moeder is onderweg, maar waaróm is haar een raadsel.
Gaandeweg krijg je een idee hoe het zover heeft kunnen komen. Jansen is tot over haar oren verliefd. Ook is ze aangenomen op de toneelschool. Haar droom gaat in vervulling, maar dat betekent een compleet nieuw leven. Deze vakantie duwt haar over het randje.
Jansen neemt de lezer mee haar hoofd in en laat hem de wereld zien vanuit psychotisch perspectief. Je merkt aan de stijl hoe de psychose verloopt. Eerst ga je mee in haar enthousiaste vertellingen, dan merk je dat dingen niet kloppen, tot duidelijk is dat de auteur de weg kwijt is en wanneer het weer beter gaat. Heeft Jansen dit boek tijdens haar ziekteverloop geschreven? Of kon ze achteraf alles precies beschrijven? Het is hoe dan ook knap hoe ze haar psychotische momenten in woorden heeft weten te vangen.
|
 “In gesprek met psychose”
Verbindende Gesprekstechniek, praktische handleiding om in contact te komen en te blijven met psychotische mensen.
Jules Tielens
Uitgever: De Tijdstroom,2012, ISBN 978 90 5898 217 9. Prijs: € 25,-
Het grote obstakel bij mensen met psychosen is hun gebrek aan ziektebesef. Psychotische mensen zien hun wanen en hallucinaties als waarheid, voelen zich niet ziek en al helemaal geen patiënt. Hoe kun je als hulpverlener en naaste de patiënt toch zover krijgen dat deze gemotiveerd raakt om zich te laten behandelen? Hoe praat je met mensen in een psychose?
Door ‘verbindende gesprekstechniek’, de door psychiater Jules Tielens zo genoemde set aan regels en voorwaarden voor een gesprek met de patiënt, waarbij contact, verbinding en interesse in de patiënt voorop staan. In zijn boek zet Tielens de techniek nauwkeurig uiteen.
|
 “Psychosen bij adolescenten”
Auteur: Annemiek Kuijer
Uitgever: Lannoo Campus, 2012, ISBN 9789401400411. Prijs: € 17,99
De eerste verschijnselen van een psychose ontstaan nogal eens in de adolescentie. In een toch al onrustige levensfase, vol nieuwe psychologische en lichamelijke processen. De jongeren, hun ouders, hun docenten gaan door een onzekere periode. Gaat het om tijdelijke verschijnselen, behorend bij die leeftijd, of is er méér aan de hand?
Psychiater Annemiek Kuijer weet veel van ontwikkelingsstoornissen en van psychosen bij jongeren. In de reeks Kinderpsychologie in praktijk schreef ze een buitengewoon helder boekje, waarin ze in eenvoudige taal uitlegt wat er aan de hand kan zijn, hoe dit mogelijk komt en welke gevolgen dit kan hebben voor de adolescent en zijn omgeving. Ze beschrijft ook hoe men op allerlei gebieden en vanuit verschillende rollen (patiënt, familie, leerkracht) zo goed mogelijk met die nieuwe situatie kan omgaan, waarbij de mogelijkheden voor behandeling, begeleiding en ondersteuning natuurlijk een plaats krijgen. En kort en duidelijk komt de prognose aan de orde.
Het is een boekje met praktische voorbeelden en verwijzingen naar relevante adressen, literatuur en websites. Een prima 'beginnersboek' voor allen die betrokken raken bij een (mogelijke) psychose bij een jongere.
|
 “Stemmen horen”
Auteur: Iris Sommer
Uitgever: Balans, 2011 ISBN 9789460033018. Prijs: €18,95
Ongeveer tien procent van de mensen hoort wel eens stemmen. Het betreffen geen gedachten, maar echte stemgeluiden, met zinnen met betekenis, die door iemand anders uitgesproken worden. Die iemand blijkt er in werkelijkheid niet te zijn. Auditief verbale hallucinaties wordt dit in de vaktaal genoemd. Die kunnen een positieve inhoud hebben, zoals aanmoedigingen of waarschuwingen, maar helaas is er vaker sprake van negatieve stemmen, die beschuldigen of bedreigen.
Bij verschillende ziekteprocessen kunnen dergelijke hallucinaties voorkomen, het vaakst echter bij psychotische stoornissen. Minder bekend is, dat ook zogenaamd gezonde mensen soms of zelfs met enige regelmaat stemmen horen. Zelfs op jonge leeftijd kan dit optreden.
Iris Sommer is psychiater en hoofd van de Stemmenpoli van het UMC Utrecht. Met korte voorbeelden wordt alles goed uitgelegd, er zijn boeiende praktijkgevallen en er is een aardig intermezzo over beroemde stemmenhoorders, Socrates, Schumann en Jeanne d’Arc. De verschillende begrippen bij het horen van stemmen komen in deel I aan de orde. In deel II volgen biologische en psychologische verklaringen. Deel III beschrijft de behandelmogelijkheden met medicijnen en gedragstherapieën.
Een belangrijke stelregel op de Stemmenpoli: negeer de opdrachten die de stemmen kunnen geven! Er kunnen anders gevaarlijke situaties ontstaan.
|
 “De eenzaamheid van psychose”
De rol van veilige strijd bij het ontstaan
en het herstel van een psychose.
Auteur: Margreet de Pater
Uitgever: SWP, ISBN 978 90 8850 112 8. Prijs: 29,95
Familieleden weten het maar al te goed: bij de behandeling van schizofrenie of psychose staat de patiënt centraal en de familie vaak buitenspel. De ziekte schizofrenie is een biologische kwestie en kan slechts met medicatie worden behandeld. Mits de patiënt medicatie aanvaardt. Deze visie brengt menig familielid tot wanhoop.
Margreet de Pater vindt het tijd dat de geestelijke gezondheidszorg deze visie bijstelt. Haar boek ‘De eenzaamheid van de psychose’ is een pleidooi voor een nieuwe, niet zuiver biologische benadering van de ziekte.
|
NB
Alle besproken boeken zijn te bestellen bij Bol.com, behalve; Keerpunt, van psychose naar herstel van Bart de Ruijter. Deze is te bestellen via www.ypsilon.org
|
|
 |
|
